skolastik felsefe ne demek?

Skolastik Felsefe

Skolastik felsefe, Orta Çağ Avrupa'sında, özellikle 11. yüzyıldan 16. yüzyıla kadar gelişen bir felsefe ve öğrenim yöntemidir. Temel amacı, Hristiyan inancını akıl ve mantık yoluyla açıklamak, savunmak ve sistematik hale getirmektir. Bu süreçte, Antik Yunan felsefesi, özellikle Aristoteles'in eserleri büyük önem taşımıştır.

Temel Özellikleri:

• İnanç ve Aklın Uzlaştırılması: Skolastik felsefenin en belirgin özelliği, vahiy (ilahi bilgi) ile akıl (doğal bilgi) arasında bir uyum sağlamaya çalışmasıdır. İnanç, aklın rehberi olarak kabul edilirken, akıl da inancın anlaşılmasına yardımcı olur. Bu uyumun sağlanması için sık sık https://www.nedemek.page/kavramlar/diyalektik yöntem kullanılmıştır.

• Otoriteye Saygı: Skolastik düşünürler, hem Kitab-ı Mukaddes (İncil) gibi dini metinlere, hem de Kilise Babaları ve Antik Yunan filozofları (özellikle Aristoteles) gibi otoritelere büyük saygı duymuşlardır. Bu otoritelerin görüşlerini eleştirel bir şekilde değerlendirmişler, ancak genellikle onların temel ilkelerini korumaya çalışmışlardır.

• Mantıksal Argümanlar ve Tanıtlamalar: Skolastik felsefe, mantıksal argümanlar ve tanıtlamalar üzerine kuruludur. Her iddia, kanıtlarla desteklenmeli ve mantıksal tutarlılık içinde olmalıdır. Bu nedenle, Aristoteles'in mantık üzerine olan çalışmaları skolastik düşünürler için vazgeçilmez bir araç olmuştur.

• Sistematik ve Kapsamlı Yaklaşım: Skolastik filozoflar, bilgi alanlarını sistematik bir şekilde düzenlemeye ve tüm konuları kapsayan kapsamlı bir sistem oluşturmaya çalışmışlardır. Bu amaçla, teoloji, metafizik, etik, siyaset felsefesi ve doğa felsefesi gibi farklı disiplinleri bir araya getirmişlerdir.

Önemli Temsilcileri:

• Anselmus: Varlığı kanıtlamaya yönelik ontolojik argümanı ile tanınır.
• Pierre Abélard: Evet ve Hayır adlı eseriyle, farklı otoriteler arasındaki çelişkileri ortaya koyarak eleştirel düşüncenin gelişmesine katkıda bulunmuştur.
• Thomas Aquinas: Skolastik felsefenin en önemli temsilcilerinden biridir. Aristoteles'in felsefesini Hristiyan teolojisiyle uzlaştırmaya çalışmıştır. Summa Theologica (Teoloji Özeti) adlı eseri, skolastik düşüncenin zirvesini temsil eder.
• John Duns Scotus: Aquino'nun rasyonalist yaklaşımına karşı çıkarak, irade özgürlüğünü ve bireyselliği vurgulamıştır.
• William of Ockham: Nominalizm akımının önde gelen temsilcilerindendir. Tümel kavramların (evrenseller) zihinsel kurgulardan ibaret olduğunu savunmuştur. Ockham'ın usturası olarak bilinen prensibiyle de tanınır.

Etkileri:

Skolastik felsefe, Orta Çağ Avrupa'sında bilginin örgütlenmesi, üniversitelerin kurulması ve felsefenin gelişmesi üzerinde büyük bir etkiye sahip olmuştur. Ayrıca, Rönesans ve Reform hareketleri ile birlikte eleştirilmeye başlanmış, ancak modern felsefenin temellerini oluşturmuştur. Özellikle hukuk felsefesi ve siyaset felsefesi alanlarında günümüzde de etkileri devam etmektedir.

Önemli Konular:

• https://www.nedemek.page/kavramlar/T%C3%BCmeller%20Problemi
• https://www.nedemek.page/kavramlar/Tanr%C4%B1%27n%C4%B1n%20varl%C4%B1%C4%9F%C4%B1n%C4%B1n%20kan%C4%B1tlar%C4%B1
• https://www.nedemek.page/kavramlar/%C3%96zg%C3%BCr%20irade
• https://www.nedemek.page/kavramlar/Ak%C4%B1l%20ve%20inanc%C4%B1n%20ili%C5%9Fkisi
• https://www.nedemek.page/kavramlar/Vahiy